[P1] HẠT ĐIỀU ĐỒNG PHÚ - ý tưởng hạt điều sạch cách đây 30 năm

Hạt Điều Đồng Phú là thương hiệu nổi tiếng trong ngành hạt điều rang muối tại Việt Nam. Với hơn 400ha nông trại tại huyện Bù Đăng tỉnh Bình Phước, chúng tôi có lợi thế rất lớn trong việc khép kín chuỗi sản xuất và minh bạch nguồn gốc xuất xứ sản phẩm. Cũng như dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu phát triển sản phẩm, sản xuất và chăm sóc khách hàng toàn quốc.

1. TIỀN ĐỀ CHO NÔNG TRẠI SẠCH

Nông trại hạt điều Đồng Phú — *Nông trại hạt điều sạch*

Cách đây 30 năm, tiền thân của Hạt Điều Đồng Phú là những người nông dân miền Bắc, Nam tiến để làm kinh tế mới tại vùng Sông Bé, nay là tỉnh Bình Dương và Bình Phước. Thuở đầu, bước chân vào Bù Đăng Bình Phước với 4 bể là rừng, thiếu thốn đủ bề, phải dùng tre nứa lợp tạm mái chòi để ở. Bài toán bước đầu là phải làm sao có cơm ăn, có áo mặc, ổn định chổ ở.

Vậy là người Đảng viên Lại Đăng Trình đã tập hợp anh em từ miền bắc vào tiến hành khai hoang, trồng lúa cùng đồng bào S’ting, trồng rau, nuôi gà, nuôi heo để tự cung tự cấp lương thực thực phẩm. Sau 3 năm ròng rã, miệt mài làm việc ngày 14 -16 tiếng đồng hồ mỗi ngày thì cuối cùng người Đảng Viên ấy và các anh em của mình của đã tích trữ được hơn 10 tấn thóc và xây được chổ ở khang trang.

2. NÔNG TRẠI SẠCH VÀ BÀI TOÁN NĂNG SUẤT

“An cư lập nghiệp” – Ngày ấy Sở nông nghiệp Bình Phước bắt đầu phát triển giống cây điều và mở rộng diện tích canh tác, người nông dân Lại Đăng Trình đã mạnh dạn chuyển đổi từ trồng lúa sang chuyên canh cây điều trên 33ha đất khai hoang. Nhưng với tầm nhìn xa và khối óc sáng tạo, người đảng viên ấy đã chủ trương phát triển cây điều theo hình thức nông trại sạch, chỉ dùng phân bón hữu cơ để bón cho cây, không dùng phân hóa học vì sợ đất bạc màu.

Cách đây 25 năm, phân hóa học bắt đầu phát triển rầm rộ và được coi là cuộc cách mạng trong ngành nông nghiệp Việt Nam vì thúc cho cây cối phát triển nhanh, hiệu quả năng suất cao, thời gian thu hoạch ngắn lại và có thể khắc chế sâu bệnh một cách hiệu quả. Trong khi, trồng điều theo mô hình hữu cơ, cần nhiều công sức chăm sóc, thời gian thu hoạch sẽ thuận theo tự nhiên.

Nhưng người nông dân chân chính ấy vẫn kiên định đi theo hướng canh tác hữu cơ vì tin rằng cái mình ăn vào miệng thì trước tiên phải sạch, phải an toàn. Hơn nữa ý niệm bước đầu là trồng điều sạch để cho gia đình dùng trước, rồi mới tới bán cho mọi người.

Nghĩ là vậy, nhưng thực tế phát triển nông nghiệp hữu cơ năng suất khá thấp và chi phí canh tác lại cao trong khi giá bán không đổi so với canh tác bằng phân hóa học. Lúc bấy giờ bài toán mới đặt ra cho người Đảng viên ấy là làm sao giảm chi phí canh tác và tăng năng suất cây điều.

Sau bao đêm trăn trở, thay vì sử dụng sức người để canh tác như các hộ gia đình khác thì người nông dân tài ba ấy đã mạnh dạn đầu tư máy cày để chuyên chở phân bón hữu cơ, thu gom nông sản sau thu hoạch, đầu tư máy xúc đất để trồng cây, cải tạo nền đất, tăng gia sản xuất, đầu từ máy cắt cành và các máy nông nghiệp hiện đại khác….để thay thế cho hơn 100 người làm trong 1 ngày. Cũng vì thế mà năng suất và chất lượng hạt điều tại Nông trại của Đảng viên Lại Đăng Trình luôn vượt trội gấp 2- 3 lần so với các hộ lân cận. Trong khi chi phí sản xuất rẻ hơn gấp đôi.

Khi làm ra được sản phẩm hạt điều sạch với năng suất cao và chi phí thấp ai cũng mừng vui lắm. Thương lái năm nào cũng đặt cọc tiền trước để thu mua và bán lại cho các Công ty chế biến xuất khẩu đi nước ngoài. Thời gian khó khăn kinh tế cũng trôi đi, hiện tại kinh tế của người nông dân chân chính ấy đã vững chắc và trở thành tấm gương tiêu biểu của tỉnh Bình Phước trong làm kinh tế giỏi.

Nhưng một trăn trở mới lại làm người nông dân ấy đau đáu trong lòng: “Hạt điều mình làm ra ngon là thế, sạch là thế? sao người Việt Nam chúng ta không được ăn mà phải sản xuất rồi xuất đi trời Tây cho người ta thưởng thức. Ở bên ấy, người Tây xem hạt điều là hạt hảo hạng, là một thứ gì đó giàu dinh dưỡng và vô cùng tốt đẹp cho sức khỏe.” Nghĩ mà đau lắm, phải chăng dân ta chỉ mãi được ăn các hạt gạo, hạt đậu, hạt bắp……mà không được ăn hạt điều ngon lành kia.